Ημερίδα για την κρίση στη δημοσιογραφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ειδικές αναφορές στα New Media και τους freelance δημοσιογράφους
 

Ημερίδα με τίτλο: «Ένα ενναλακτικό μιντιακό τοπίο για την Ευρώπη» ("An Alternative Media Landscape for Europe") διοργανώνει στις 7 Απριλίου σε αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλες, η ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς - Βόρειας Πράσινης Αριστεράς (GUE/NGL). Η πρωτοβουλία αυτή της GUE/NGL επιδιώκει να διερευνήσει το ζήτημα της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από χώρες που έχουν κλυδωνιστεί εξαιρετικά από την κρίση, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Γαλλία και η Ιταλία.

Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση «η ημερίδα αποσκοπεί ιδίως στη διερεύνηση των παραγόντων της κρίσης στη δημοσιογραφία σήμερα, από τον ορισμό των διαφόρων μορφών της και τα χαρακτηριστικά της σε όλη την Ευρώπη έως την αξιολόγηση των επιπτώσεών τους στη δημοκρατία. Είναι το διαδίκτυο μια πρόκληση για τα παραδοσιακά έντυπα ΜΜΕ ή μια ευκαιρία για αυτά προκειμένου να ‘αναπτύξουν’ νέα κοινά; Είναι το κοινό λιγότερο διατεθειμένο να αγοράσει εφημερίδες λόγω του διαδικτύου ή μήπως έχει άλλες ανάγκες στις οποίες η ανεξάρτητη δημοσιογραφία πρέπει να απαντήσει; Οι επισφαλείς συνθήκες εργασίας των δημοσιογράφων και η απώλεια της προστασίας της δουλειάς τους υπονομεύει την ελευθερία της έκφρασής τους και με ποιους τρόπους; Ακόμα, θα αναζητηθούν παραδείγματα επιτυχίας νέων εναλλακτικών μέσων, που έχουν αναπτυχθεί πρόσφατα σε όλη την ΕΕ και φαίνεται να έχουν βρει καινοτόμους και βιώσιμους τρόπους ώστε να προσφέρουν ποιοτική εναλλακτική και ερευνητική δημοσιογραφία, τόσο στον έντυπο τύπο και στο διαδίκτυο».

Ωστόσο, στην ίδια ανακοίνωση γίνονται σημαντικές αναφορές και για το πεδίο των freelance δημοσιογράφων, σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Ειδικότερα, τονίζεται πως «η ελευθερία της έκφρασης βρίσκεται υπό απειλή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η βιομηχανία των ΜΜΕ προσπαθεί να ανακάμψει από την οικονομική κρίση και δύσκολα βρίσκει τρόπους για να παραμείνει οικονομικά βιώσιμη σε μια περίοδο δραματικών μετασχηματισμών στον κλάδο. Δεν αντιμετωπίζουμε τις παλιές ‘ασθένειες’ της λογοκρισίας και την άμεση περικοπή της ελευθερίας του Τύπου, αλλά μάλλον έναν οικονομικό ‘κορσέ’, που παρεμποδίζει την πληροφορία από το στάδιο της παραγωγής της ακόμα. Αν και λιγότερο ορατή, αυτή η μορφή σιωπηλής λογοκρισίας εμποδίζει τους πολίτες της Ε.Ε. να έχουν πρόσβαση σε λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με θέματα δημοσίου συμφέροντος και να χρησιμοποιήσουν το κύριο δημοκρατικό όπλο τους για την υποχρέωση λογοδοσίας των ισχυρών, δηλαδή τον ποιοτικό εναλλακτικό Τύπο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η δυσφορία των ΜΜΕ και της βιομηχανίας είναι εντυπωσιακή σε όλες τις χώρες.

»Οι αίθουσες σύνταξης (newsrooms) διαρκώς υποβαθμίζονται, οι δημοσιογράφοι είναι κακοπληρωμένοι και έχουν μείνει χωρίς τις εγγυήσεις των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης. Όχι μόνο δεν έχουν τα μέσα για τη διεξαγωγή ενδελεχούς έρευνας, αλλά επίσης εργάζονται χωρίς τη νομική προστασία των μεγάλων συντακτικών ομάδων, που τους απασχολούν ως εξωτερικούς συνεργάτες ή freelancers. Στοιχεία από την Ένωση Τύπου της Μαδρίτης (Asociación de la Prensa de Madrid) δείχνουν ότι το 50% των δημοσιογραφικών πληροφοριών που παράγονται στην Ισπανία προέρχεται από ανεξάρτητους (freelance) δημοσιογράφους, δηλαδή άτομα χωρίς σταθερή υπαγωγή σε μιντιακούς θεσμούς. Στην Ιταλία, ο αριθμός των freelancers μεταξύ των δημοσιογράφων έχει αυξηθεί κατά 750% σε 20 χρόνια. Το 2014, επτά στους δέκα ανεξάρτητους δημοσιογράφους (freelancers) είχαν δηλώσει εισόδημα 10.000 ευρώ ή λιγότερα, ανά έτος. Στη Γαλλία και τη Γερμανία το 60% των δημοσιογράφων είναι σήμερα freelancers, ενώ η Ιρλανδία έχει πληγεί από την υπερβολική εξάρτηση της από τα διαφημιστικά έσοδα, τα οποία παρουσίασαν κατακόρυφη πτώση μετά την κρίση. Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη, με το 50% των δημοσιογράφων να έχουν χάσει σήμερα τη δουλειά τους. Στην Πορτογαλία έγιναν παρόμοιες περικοπές, τόσο στους συντάκτες όσο και στους εξωτερικούς συνεργάτες».

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ημερίδα της GUE/NGL, εδώ.