Γράφει ο Σταύρος Καπάκος*

Η ενημέρωση επιτελεί σημαντική λειτουργία της δημοκρατικής διαδικασίας, γι’ αυτό στηρίζεται από το Σύνταγμα. Η πολιτεία, με τη συμφωνία των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου, αποφάσισε να στηρίξει τον ΕΔΟΕΑΠ, έπειτα από τη συμφωνία των ενώσεων των εργαζομένων με τις κύριες εργοδοτικές οργανώσεις..Επομένως, η στήριξη και η διεύρυνση του ΕΔΟΕΑΠ θεμελιώνεται τόσο στη συνταγματική επιταγή για την ενημέρωση όσο και στη συμφωνία των κοινωνικών εταίρων και της πολιτείας, καθώς μετά την κατάργηση του αγγελιόσημου και τη λειτουργία του Οργανισμού για πάνω από ενάμιση χρόνο χωρίς πόρους, αλλά και το «κούρεμα» των αποθεματικών του από το οποίο έχασε πάνω από 120 εκατομμύρια ευρώ, αδυνατούσε να καταβάλει επικουρικές συντάξεις και να παρέχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Ο φορέας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, επικούρησης και εφάπαξ όλων των εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης της χώρας μας έχει πλέον 18.000 άμεσα ασφαλισμένους, ενώ τα έμμεσα μέλη είναι 9.000, σύνολο 27.000 ασφαλισμένοι.
Ομως αυτή η ρύθμιση, που ενοποιεί όλους τους εργαζόμενους στον ευαίσθητο κλάδο της ενημέρωσης και δεν επιβαρύνει ούτε με ένα ευρώ το δημόσιο ταμείο, έχει προκαλέσει την αντίδραση ορισμένων εργοδοτών, που αθέτησαν την τριμερή συμφωνία και προσέφυγαν στο ΣτΕ κατά της εισφοράς 2% επί του τζίρου των μέσων ενημέρωσης.
Η εισφορά αυτή δεν αποτελεί φόρο υπέρ τρίτων, καθώς επιβάλλεται μόνο στα μέσα ενημέρωσης αποκλειστικά για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των εργαζομένων στα μέσα αυτά και έχει συμφωνηθεί στις τριμερείς διαπραγματεύσεις, ενώ ως εισφορά εκπίπτει από την εφορία.
Σήμερα, το Συμβούλιο της Επικρατείας καλείται είτε να στηρίξει τη ρύθμιση, που αποτέλεσε προϊόν συμφωνίας των κοινωνικών εταίρων, στηρίζοντας ταυτοχρόνως την κρίσιμη θεσμική λειτουργία της ενημέρωσης, είτε να βάλει ταφόπλακα στον αναγεννημένο ΕΔΟΕΑΠ θέτοντας σε κίνδυνο την ενημέρωση, επικροτώντας μάλιστα την ασυνέπεια ορισμένων εργοδοτών, που επιμένουν στην τακτική «δεν πληρώνω δεν πληρώνω».
Γιατί όμως ο ΕΔΟΕΑΠ έχει δίκαιο και γιατί πρέπει να κερδηθεί αυτό το κρίσιμο θεσμικό ζήτημα;
Ο νόμος 4498/2017 για τη διεύρυνση και τη στήριξη του ΕΔΟΕΑΠ ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία στη Βουλή (ΣΥΡΙΖΑ, Ν.Δ., ΚΙΝ.ΑΛΛ., Ενωση Κεντρώων, Ποτάμι, ΑΝ.ΕΛΛ.), ενώ συμφώνησαν η τρόικα και οι βασικοί εργοδοτικοί φορείς, όπως η ΕΙΤΗΣΕΕ (καναλάρχες).
Τα οικονομικά κίνητρα στήριξης, που δόθηκαν από την κυβέρνηση για τις εφημερίδες και την τηλεόραση, είναι πολλαπλάσια της επιβάρυνσης για τον ΕΔΟΕΑΠ.
Τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια πήραν μείωση του φόρου στη διαφήμιση από 20% στο 5%! Τι σημαίνει αυτό; Οφελος περίπου 30 εκατομμύρια ετησίως καθώς η διαφήμιση ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια. Τι δίνουν από αυτά στον ΕΔΟΕΑΠ μέσω του 2%; Μόλις 4 εκατομμύρια ετησίως.
Στην πραγματικότητα, η μείωση του φόρου στη διαφήμιση υπερβαίνει αρκετά όχι μόνο το ποσό που δίνουν στο ΕΔΟΕΑΠ για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη όλων των εργαζομένων τους αλλά και το κόστος της αδειοδότησής τους (17,5 εκατ. συνολικα). Κι όμως, επιμένουν στην προσφυγή τους κατά του ΕΔΟΕΑΠ είτε επειδή θέλουν επιπλέον κίνητρα είτε επειδή θέλουν να ασφαλίζουν τους εργαζομένους σε ιδιωτικές εταιρείες. Αξίζει να σημειωθεί ότι προσπαθούν να κλείσουν τον ΕΔΟΕΑΠ παρότι συμμετέχουν στο Δ.Σ. του Οργανισμού, ενώ στις διαπραγματεύσεις είχαν προτείνει εισφορά 4% και όχι 2%, που τελικά θεσπίστηκε!
Οι εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας αντιμετωπίζουν είναι αλήθεια μεγάλα προβλήματα λόγω της μείωσης των πωλήσεων. Ωστόσο, ενώ επιβαρύνονται με περίπου 3-4 εκατομμύρια ευρώ ετησίως λόγω της εισφοράς 2% υπέρ του ΕΔΟΕΑΠ, έχουν πάρει ως αντιστάθμισμα μείωση των κρατήσεων 4% επί των πωλήσεων, ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 6 εκατομμύρια ευρώ, δεδομένου ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις φτάνουν στα 150 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Επιπροσθέτως δε, δημοσιεύτηκε στις 18/6 η ΚΥΑ στήριξης των εφημερίδων με πρόβλεψη 6 εκατομμυρίων ευρώ για το 2019. Επομένως, ενισχύονται πολύ περισσότερο από όσο επιβαρύνονται. Είχαν, μάλιστα, δεσμευτεί ότι, αν γίνουν όλα αυτά, θα αποσύρουν την προσφυγή τους.
Μένουν τώρα οι περιφερειακές εφημερίδες. Μόνο 4-5 από τα μέλη του ΣΗΠΕ (ημερήσιες περιφερειακές) καταβάλλουν το 2%, ενώ η συντριπτική πλειονότητα ακολουθεί την τακτική «δεν πληρώνω δεν πληρώνω». Εν τω μεταξύ, μέσω της στήριξης του περιφερειακού Τύπου λαμβάνουν 4 εκατομμύρια ετησίως για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ήτοι 16 συνολικά! Κι όμως, επιχειρούν να πλήξουν θανάσιμα τον ΕΔΟΕΑΠ.
Αν ο ΕΔΟΕΑΠ «πέσει», χιλιάδες ασφαλισμένοι θα μείνουν χωρίς περίθαλψη και επικούρηση, ενώ το κράτος θα επιβαρυνθεί με εκατομμύρια ευρώ.
Αξίζει να επισημανθεί ότι στην έκθεση των «θεσμών» για την τέταρτη αξιολόγηση αναφέρεται: «Ενδεχόμενοι επιπρόσθετοι πόροι πρέπει να κατευθύνονται αποκλειστικά για τον κλάδο υγείας». Επομένως, ακόμη και η τρόικα συμφωνεί με την εισφορά επί του τζίρου. Η αναλογιστική μελέτη έδειξε ότι χωρίς το 2% ο ΕΔΟΕΑΠ δεν είναι βιώσιμος, καθώς θα έχει αναλογιστικό έλλειμμα 766 εκατ. ευρώ σε βάθος 50 ετών!
Η ρύθμιση για τον ΕΔΟΕΑΠ σε συνδυασμό με τα μέτρα στήριξης του Τύπου και την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων αποτελούν τα θεμέλια ενός κοινωνικού συμβολαίου με στόχο την ενημέρωση με αξιοπιστία, πλουραλισμό και δικαιώματα.

* Ο Στ. Καπάκος είναι προέδρος Δ.Σ. ΕΔΟΕΑΠ  

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Δελτίο Τύπου του ΕΔΟΕΑΠ για τη συζήτηση στο ΣτΕ των προσφυγών μερίδας εργοδοτών

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Εως 15 Ιουλίου οι προτάσεις στο ΣτΕ

για το 2% υπέρ ΕΔΟΕΑΠ

Στο Α’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας συζητήθηκαν σήμερα οι προσφυγές μερίδας εργοδοτών που ζητούν την κατάργηση της εισφοράς του 2% υπέρ ΕΔΟΕΑΠ, απειλώντας την ύπαρξη του Οργανισμού. Ολοι έλαβαν προθεσμία έως τις 15 Ιουλίου  ώστε να υποβάλουν πρόσθετα στοιχεία.

Οι εργοδότες [Forthnet Media AE, ΕΙΤΗΣΕΕ – καναλάρχες πλην ΕΡΤ, ΕΙΗΕΑ –εκδότες ημερήσιων εφημερίδων πανελλαδικής κυκλοφορίας πλην των εφημερίδων Το Βήμα, Τα Νέα, Το Έθνος, Εφημερίδα των Συντακτών, Ριζοσπάστης, Αυγή -  περιοδικός (Αττικές Εκδόσεις) και περιφερειακός Τύπος (ΕΔΙΠΤ, ΕΙΕΤ, ΣΗΠΕ) και το Διαδίκτυο - ΕΝΕΔ] επικεντρώθηκαν στους ισχυρισμούς τους περί φόρου υπέρ τρίτων και αντισυνταγματικότητας. Από την πλευρά τους το υπουργείο Εργασίας, το οποίο θέσπισε διά νόμου την εισφορά του 2%, ο ΕΔΟΕΑΠ, τα αδελφά Ταμεία ΕΤΑΣ, ΤΕΑΣ και οι Ενώσεις (ΕΣΗΕΑ, ΕΣΗΕΜΘ, ΕΣΗΕΘΣΤΕΕ, ΕΣΗΕΠΗΝ και ΠΟΕΣΥ) αντέκρουσαν την εν εργοδοτική επιχειρηματολογία, αποδεικνύοντας ότι δεν «πρόκειται για φόρο υπέρ τρίτων, αλλά για παρέμβαση της Πολιτείας υπέρ της στήριξης του Τύπου και των ανθρώπων της ενημέρωσης». Τόνισαν μάλιστα ότι «ουδόλως εγείρεται ζήτημα αντισυνταγματικότητας – το αντίθετο μάλιστα, καθώς η στήριξη της ενημέρωσης ως πυλώνα της δημοκρατίας εμπεριέχεται στις πρόνοιες του Συντάγματος». Για αυτό και η εισφορά υπερψηφίστηκε από όλα τα κόμματα της Βουλής, πλην της Χρυσής Αυγής.

Επισημάνθηκε ότι οι προσφεύγοντες εργοδότες έλαβαν πολύ περισσότερα οικονομικά οφέλη και κίνητρα από ό,τι η επιβάρυνση υπέρ ΕΔΟΕΑΠ που αντιστοιχεί σε 50 ευρώ μηνιαίως ανά ασφαλισμένο. Συγκεκριμένα κατά την ακροαματική διαδικασία εξηγήθηκε ότι οι ιδιοκτήτες των τηλεοπτικών σταθμών ενώ εξοικονομούν ετησίως 30 εκατ. ευρώ από τη μείωση του φόρου διαφήμισης, ζητούν να μη καταβάλλουν την εισφορά του 2%, που αντιστοιχεί στα 4 εκατ. ευρώ. Οι εκδότες των πανελλαδικών ημερήσιων εφημερίδων έχουν λαμβάνειν φέτος περί τα 12 εκατ. ευρώ, ενώ στον ΕΔΟΕΑΠ καλούνται να αποδώσουν μόλις 4 εκατ. ευρώ. Αναλυτικά, θα λάβουν 6 εκατ. ευρώ από τα μέτρα ενίσχυσης του Τύπου και εξοικονομούν γύρω στα 6 εκατ. ευρώ από την κατάργηση των κρατήσεων επί των πωλήσεών τους. Στο ίδιο μήκος κύματος και οι περιφερειακοί εκδότες που θα λαμβάνουν από φέτος και για μια τετραετία από 4 εκατ. ευρώ (16 εκατ. ευρώ συνολικά) από τα μέτρα ενίσχυσης Τύπου, ενώ δεν καταβάλλουν σχεδόν τίποτε για τον ΕΔΟΕΑΠ. Σημειωτέον ότι οι εργοδότες δεσμευθεί ότι εάν λάβουν κίνητρα θα αποσύρουν τις προσφυγές τους. Τα κίνητρα ήρθαν, αλλά δεν υλοποίησαν τις υποσχέσεις τους.

Η εκδίκαση στο ΣτΕ έχει προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον. Παρών στο ΣτΕ ήταν ο Γιουνές Μζαχέντ, πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (ΙFJ), εκπροσωπώντας 600.000 δημοσιογράφους από 140 χώρες και 187 Ενώσεις Συντακτών. «Η υπόθεση της εισφοράς του 2% για το δικαίωμα στην υγεία των Ελλήνων δημοσιογράφων και όλων των εργαζομένων στα ΜΜΕ αφορά όλους τους δημοσιογράφους και τους εργαζομένους στα ΜΜΕ διεθνώς. Για αυτό παριστάμεθα στην εκδίκαση, επιδεικνύοντας εμπράκτως την αλληλεγγύη μας» ανέφερε μετά τη λήξη της ακροαματικής διαδικασίας, επισημαίνοντας ότι «στηρίζουμε τον αγώνα για τη διατήρηση του 2% ως αγώνα για την ελευθεροτυπία, τον πλουραλισμό και την αξιοπρέπεια των δημοσιογράφων».

Αντιστοίχως και ο πρόεδρος του ΕΔΟΕΑΠ, Σταύρος Καπάκος, εξήγησε ότι «πρέπει να αποτρέψουμε το θάνατο της ενημέρωσης. Αγωνιζόμαστε για ενημέρωση με αξιοπιστία, πλουραλισμό και δικαιώματα και καλούμε όλη την ελληνική κοινωνία στο πλευρό μας». Στο ίδιο μήκος κύματος και η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, Μαρία Αντωνιάδου, που χαρακτήρισε την εκδίκαση στο ΣτΕ «μάχη για την ενημέρωση, την οποία δώσαμε και θα συνεχίζουμε να δίνουμε», διευκρινίζοντας πως «δε θα επιτρέψουμε σε κανέναν, πολλώ δε μάλλον στους ιδιοκτήτες, να καταρρεύσει ο νόμος που δίνει ελπίδα για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να έχουμε την δική μας ασπιρίνη, όπως όλοι οι Έλληνες».

Υπενθυμίζεται ότι για το ΣτΕ ψηφίσματα αλληλεγγύης υπέρ του ΕΔΟΕΑΠ και της εισφοράς 2% έχουν εκδώσει η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων, η Διεθνής Ενωση Αυτοδιαχειριζομένων Ταμείων (ΑΙΜ) – που εκπροσωπεί 200 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες –, η Ομοσπονδία Αυτοδιαχειριζόμενων Ταμείων Υγείας Ελλάδος, το Ταμείο Υγείας Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας, το Αλληλοβοηθητικό Ταμείο Περιθάλψεως Συλλόγου Υπαλλήλων Τραπέζης της Ελλάδος και  το Ταμείο Υγείας Προσωπικού Αγροτικής Τράπεζας.