Οι επίδοξοι κομματάρχες της Μεταπολίτευσης

Πολλοί επίδοξοι πολιτικοί αρχηγοί εμφανίστηκαν στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια. Ορισμένοι κατάφεραν να επιβιώσουν για κάποιο χρονικό διάστημα, ενώ λίγοι είναι αυτοί που καθιερώθηκαν ως πολιτικοί ηγέτες για πολύ καιρό

 Του Δημήτρη Ταταρούνη

  Πολλοί ενέδωσαν στον πειρασμό να ιδρύσουν κόμματα στα χρόνια της Μεταπολίτευσης και να απευθυνθούν στον λαό από τη θέση του αρχηγού κομματάρχη. Από όλους τους επίδοξους αρχηγούς, κάποιοι κατάφεραν να ξεπεράσουν το όριο του 3% και να καθίσουν στα έδρανα του Κοινοβουλίου, ενώ λίγοι καθιερώθηκαν ως ηγέτες για μεγάλο χρονικό διάστημα στην πολιτική ζωή του τόπου.

  Το «πείραμα» του Ανδρέα Λοβέρδου με τη «Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα» είναι μια ακόμη φιλόδοξη προσπάθεια σε μία πολύ ιδιαίτερη συγκυρία ανασύνθεσης του πολιτικού σκηνικού, λόγω της οικονομικής κρίσης και του ασφυκτικού για την κοινωνία μνημονιακού πλαισίου. Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς το μέλλον του νέου κόμματος του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ γιατί το τοπίο είναι εξαιρετικά ευμετάβλητο με πολλούς απρόβλεπτους παράγοντες. 

  Ας δούμε όμως ποιοι ήταν οι «αντάρτες» κομματάρχες της Μεταπολίτευσης οι οποίοι, όπως ο Ανδρέας Λοβέρδος, αποχώρησαν από τα κόμματα με τα οποία αναδείχθηκαν και τόλμησαν ο καθένας με τον τρόπο του να μιλήσουν ως αρχηγοί. Ποια ήταν η πορεία τους και ποια η τύχη των νέων κομμάτων που ίδρυσαν;

  Γιάγκος Πεσμαζόγλου

  Ο πρώτος διδάξας ιδρυτής κόμματος που αποχώρησε από τον πολιτικό φορέα με τον οποίο είχε εκλεγεί ήταν ο πανεπιστημιακός δάσκαλος και ακαδημαϊκός Γιάγκος Πεσμαζόγλου, ο οποίος τον Φεβρουάριο του 1979 ίδρυσε το ΚΟΔΗΣΟ (Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού).

  Ο Γιάγκος Πεσμαζόγλου είχε εκλεγεί το 1977 με το ψηφοδέλτιο της ΕΔΗΚ, αλλά τον Μάρτιο του 1978 είχε καταθέσει δήλωση ανεξαρτησίας. Ενα χρόνο αργότερα ίδρυσε το ΚΟΔΗΣΟ, με το οποίο εξελέγη ευρωβουλευτής τον Οκτώβριο του 1981.

 Ομως, στις εθνικές εκλογές του 1981, ως ΚΟΔΗΣΟ – ΚΑΕ (μαζί με το Κόμμα Αγροτών & Εργαζομένων του Αλέξανδρου Μπαλτατζή) συγκέντρωσε ποσοστό 0,70% και δεν εξέλεξε ούτε έναν βουλευτή.

 Στη συνέχεια, το ΚΟΔΗΣΟ συμμετείχε στις ευρωεκλογές του 1984, αλλά ατύχησε πάλι. Με ποσοστό 0,79% ο Γ. Πεσμαζόγλου αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την προεδρία, να αποχωρήσει από το κόμμα και να συνεργαστεί με την Ν.Δ.. Νέος αρχηγός του ΚΟΔΗΣΟ εξελέγη ο Χαράλαμπος Πρωτόπαπας, ο οποίος δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την πολιτική του επιβίωση.

  ………………………………………………………………..

  Κωστής Στεφανόπουλος

  Ο Αχαιός πολιτικός εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Αχαΐας το 1964 με την ΕΡΕ, αφού προηγουμένως είχε τρεις εκλογικές αποτυχίες.

  Το 1974, έγινε μέλος της Νέας Δημοκρατίας, εξελέγη βουλευτής και διετέλεσε υπουργός σε όλες τις κυβερνήσεις της Ν.Δ. μέχρι το 1981.

  Δύο φορές διεκδίκησε, χωρίς επιτυχία, την προεδρία του κόμματος: μία τον Δεκέμβριο του 1981, με αντίπαλο τον Ευάγγελο Αβέρωφ και άλλη μία τον Σεπτέμβριο του 1984, όταν έχασε από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

  Στις 6 Σεπτεμβρίου του 1985 ίδρυσε τη Δημοκρατική Ανανέωση (ΔΗΑΝΑ) στην οποία τον ακολούθησαν εννέα Νεοδημοκράτες βουλευτές.

  Με το κόμμα του έλαβε μέρος σε δύο βουλευτικές αναμετρήσεις, τον Ιούνιο του 1989 (έλαβε 1% των ψήφων και εξελέγη ο ίδιος βουλευτής Α' Αθήνας) και τον Απρίλιο του 1990 (έλαβε 0,66% των ψήφων, ο ίδιος απέτυχε να εκλεγεί και για τη ΔΗΑΝΑ εξελέγη βουλευτής ο Θόδωρος Κατσίκης στο υπόλοιπο Αττικής).

  Μετά την αποτυχία της ΔΗΑΝΑ στις ευρωεκλογές της 12ης Ιουνίου 1994, ο Κωστής Στεφανόπουλος ανακοίνωσε τη διάλυσή της και την αποχώρησή του από την πολιτική.

 Όμως, η απουσία του ήταν μικρής διάρκειας, καθώς τον Μάρτιο του 1995 εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ επανεξελέγη και τον Μάρτιο του 2000 κι έγινε ο πρώτος πρόεδρος Δημοκρατίας με δεύτερη συνεχόμενη θητεία.

   …………………………………………………..

  Γεράσιμος Αρσένης

  Ο Γεράσιμος Αρσένης, οικονομολόγος, με σημαντική καριέρα σε διεθνείς οργανισμούς, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Επικρατείας το 1985 με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ.

  Στις 2 Μαρτίου του 1986, διαγράφηκε από το ΠΑΣΟΚ και τον Απρίλιο του 1987 ίδρυσε το Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΕΣΚ) με το οποίο συμμετείχε στις εκλογές της 18ης Ιουνίου του 1989, λαμβάνοντας ποσοστό 0,21% των ψήφων.

 Ύστερα από αυτή την απογοητευτική εμφάνιση, τον Οκτώβριο του 1989, επαναπροσέγγισε το ΠΑΣΟΚ, συμμετέχοντας στο νέο όργανο που συγκροτήθηκε (Πολιτικό Συμβούλιο για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη) εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου του 1989, στις οποίες ήταν υποψήφιος στην Κεφαλονιά όπου απέτυχε να εκλεγεί.

  Αργότερα επανεντάχτηκε στο ΠΑΣΟΚ, εξελέγη βουλευτής Α' Αθήνας και τον Ιανουάριο του 1996 διεκδίκησε ανεπιτυχώς την πρωθυπουργία μετά την αποχώρηση του Ανδρέα Παπανδρέου για λόγους υγείας.

   ………………………………………………

  Αντώνης Τρίτσης 

  Ο πρόωρα χαμένος πολιτικός ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του ΠΑΣΟΚ και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1981, ενώ συμμετείχε στην πρώτη κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου ως υπουργός Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος. Τον Μάρτιο του 1989 διεγράφη από το ΠΑΣΟΚ και δύο μήνες αργότερα ίδρυσε το «Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα» (ΕΡΚ), με το οποίο έλαβε μέρος στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 1989 συγκεντρώνοντας ποσοστό, μόλις 0,06% των ψήφων. Το ίδιο απογοητευτική ήταν και η παρουσία του κόμματος στις ευρωεκλογές (0,62%) που διεξήχθησαν ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές. Τον Οκτώβριο του 1990 με την υποστήριξη της Ν.Δ. εξελέγη δήμαρχος Αθηναίων κερδίζοντας τη Μελίνα Μερκούρη. Ομως, η θητεία του στον Δήμο Αθηναίων ανακόπηκε στις 7 Απριλίου 1992, λόγω του θανάτου του από εγκεφαλικό επεισόδιο, σε ηλικία 55 ετών.

  ……………………………………………………….

  Αντώνης Σαμαράς 

  Ο σημερινός πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς εξελέγη το 1977 για πρώτη φορά βουλευτής Μεσσηνίας με το ψηφοδέλτιο της Ν.Δ., σε ηλικία 26 ετών. Το 1989 ανέλαβε για πρώτη φορά κυβερνητικό αξίωμα ως υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του Τζαννή Τζαννετάκη, το δε 1990 ορκίστηκε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

  Στις 21 Οκτωβρίου 1992, παραιτήθηκε από βουλευτής και στις 30 Ιουνίου 1993 ίδρυσε την Πολιτική Ανοιξη (ΠΟΛΑΝ). Στις εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993, η ΠΟΛΑΝ συγκέντρωσε 4,88% των ψήφων και εξέλεξε 10 βουλευτές, ενώ στις ευρωεκλογές, τον Ιούνιο του 1994, εξέλεξε δύο ευρωβουλευτές με ποσοστό 8,67%.

  Στις επόμενες εκλογές, τον Σεπτέμβριο του 1996, δεν ξεπέρασε το όριο του 3% και έμεινε εκτός Κοινοβουλίου. Τον Απρίλιο του 2000, απείχε από τις εκλογές, ενώ τον Μάρτιο του 2004 υποστήριξε τη Ν.Δ. και δύο μήνες αργότερα, ανακοίνωσε την αναστολή λειτουργίας της Πολιτικής Ανοιξης. Στη συνέχεια επανεντάχθηκε στη Ν.Δ. και το 2009 ανέλαβε υπουργός Πολιτισμού και μετά την ήττα στις βουλευτικές εκλογές και την παραίτηση του Κώστα Καραμανλή, αναδείχτηκε πρόεδρος του κόμματος από τον Α' γύρο με ποσοστό 50,06%, έναντι 39,72% της Ντόρας Μπακογιάννη, που ήταν η βασική του αντίπαλος.

  …………………………………………………

  Δημήτρης Τσοβόλας

  Ο Δημήτρης Τσοβόλας εξελέγη βουλευτής Αρτας με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ το 1977 και, από τον Οκτώβριο του 1981 έως τον Ιούλιο του 1989, διετέλεσε υφυπουργός και υπουργός Οικονομικών στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου. Τον Οκτώβριο του 1995, αποχώρησε από το ΠΑΣΟΚ και το Δεκέμβριο του ιδίου χρόνου εξήγγειλε την ίδρυση νέου κόμματος με την επωνυμία Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα (ΔΗΚΚΙ). Στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 1996, το ΔΗΚΚΙ συγκέντρωσε 4,43% των ψήφων και εξέλεξε 9 βουλευτές, ενώ στις ευρωεκλογές, τον Ιούνιο του 1999, πήρε 6,85% και έστειλε δύο εκπροσώπους του στην Ευρωβουλή.

  Όμως, στις επόμενες δύο εκλογικές αναμετρήσεις (Οκτώβριος 2000, Μάρτιος 2004) έμεινε εκτός Κοινοβουλίου. Μετά τη δεύτερη συνεχόμενη αποτυχία, ο Δημήτρης Τσοβόλας αποφάσισε να αναστείλει τη λειτουργία του κόμματος και επέστρεψε την κρατική χρηματοδότηση που είχε λάβει. Αλλα στελέχη του ΔΗΚΚΙ διαφώνησαν μ’ αυτή την απόφαση και συνέχισαν τη λειτουργία του κόμματος χωρίς επιτυχία. Εκτοτε ασκεί τη δικηγορία στην Αθήνα.

  ……………………………………………………..

  Γιώργος Καρατζαφέρης

  Ο δημοσιογράφος και επιχειρηματίας στο χώρο των ΜΜΕ, Γιώργος Καρατζαφέρης, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής τον Οκτώβριο του 1993 στη Β' Αθήνας με το ψηφοδέλτιο της Ν.Δ..

  Στις 14 Σεπτεμβρίου του 2000 και ενώ από τον Μάιο είχε διαγραφεί από τη Ν.Δ., παρουσίασε την ιδρυτική διακήρυξη του κόμματός του με την επωνυμία ΛΑΟΣ (Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός).

  Τον Μάρτιο του 2004, στις εθνικές εκλογές, απέτυχε να περάσει το κατώφλι της Βουλής, αλλά τρεις μήνες μετά, τον Ιούνιο, εξελέγη ευρωβουλευτής. Στις βουλευτικές εκλογές του 2007, ο ΛΑΟΣ έλαβε ποσοστό 3,80% και εξέλεξε 10 βουλευτές, τον δε Οκτώβριο του 2009 συγκέντρωσε ποσοστό 5,63% εκλέγοντας 15 βουλευτές. Ο ΛΑΟΣ είναι το πρώτο πολιτικό κόμμα που ιδρύθηκε από βουλευτή που έφυγε από το «κομματικό μαντρί», το οποίο κατάφερε να ξεπεράσει το εκλογικό όριο του 3% και να έχει σταθερή κοινοβουλευτική παρουσία δύο συνεχόμενες φορές. Εξ άλλου, οι 15 βουλευτές του αποτέλεσαν ρεκόρ για κόμμα αυτής της κατηγορίας.

  Όμως, σήμερα βρίσκεται εκτός Βουλής αφού στις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις δεν συγκέντρωσε το απαιτούμενο 3%.

   ……………………………………………………………

  Στέλιος Παπαθεμελής

  Επειτα από μακρά παρουσία στις τάξεις του ΠΑΣΟΚ (εντάχτηκε στο κόμμα το 1980) ο Στέλιος Παπαθεμελής αποχώρησε το Νοέμβριο του 2003 και παρέμεινε ανεξάρτητος βουλευτής. Στις 17 Δεκεμβρίου 2003 παρουσίασε την ιδρυτική διακήρυξη του νέου κόμματος με την επωνυμία «Δημοκρατική Αναγέννηση». Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τη Ν.Δ. και στις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου του 2004, εξελέγη ως ανεξάρτητος βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης με το ψηφοδέλτιό της. Το κόμμα του συμμετείχε στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2007 (έλαβε 0,80% των ψήφων) και του Οκτωβρίου του 2009 (συγκέντρωσε 0,45% των ψήφων). Υπήρξε επίσης υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης στις αυτοδιοικητικές εκλογές.

  ………………………………………………….

  Φώτης Κουβέλης

  Ο Φώτης Κουβέλης εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής τον Νοέμβριο του 1989 με το ψηφοδέλτιο του Συνασπισμού της Αριστεράς, στη Β' περιφέρεια της Αθήνας.

  Τον Φεβρουάριο του 2008, στο 5ο Συνέδριο, διεκδίκησε την προεδρία του Συνασπισμού, αλλά ηττήθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα. Τον Ιούνιο του 2010 αποχώρησε από τον ΣΥΝ, παραιτήθηκε από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ και κατέθεσε δήλωση ανεξαρτησίας μαζί με άλλους τρεις βουλευτές της «Ανανεωτικής Πτέρυγας» του ΣΥΝ (Αθανάσιο Λεβέντη, Νίκο Τσούκαλη και Γρηγόρη Ψαριανό). Στις 27 Ιουνίου του 2010, ανακοίνωσε την ίδρυση νέου κόμματος με την επωνυμία «Δημοκρατική Αριστερά», του οποίου εξελέγη πρόεδρος. Η ΔΗΜΑΡ συμμετέχει σήμερα στην τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά.

   ……………………………………………………….

  Ντόρα Μπακογιάννη

  Την Κυριακή 21 Νοεμβρίου (Εισόδια της Θεοτόκου) του 2010 η Ντόρα Μπακογιάννη, η πρώτη Ελληνίδα υπουργός Εξωτερικών και πρώτη γυναίκα δήμαρχος Αθηναίων ανακοίνωσε στο θέατρο Μπάντμιντον, την ίδρυση του κόμματος «Δημοκρατική Συμμαχία» και έτσι συμπεριλήφθηκε και στον κατάλογο των πολιτικών αρχηγών.

  Το μέλλον του κόμματος της Ντόρας Μπακογιάννη δεν ήταν αυτό που ήλπιζε η ίδια ούτε αυτό που εύχονταν οι οπαδοί της, αφού στις εκλογές του Μαΐου 2012 δεν συγκέντρωσε το όριο του 3% των ψήφων και έμεινε εκτός Κοινοβουλίου. Στη συνέχεια η πρώην υπουργός συνεργάστηκε με τη Ν.Δ. και εξελέγη τον Ιούνιο του 2012 ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας.

  Και άλλες κινήσεις με πρωτοβουλία γνωστών ονομάτων της πολιτικής που αποχώρησαν από τα κόμματά τους, έχουν εμφανιστεί κατά καιρούς και έχουν συμμετάσχει σε εκλογικές αναμετρήσεις. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται: οι «Φιλελεύθεροι» του Στέφανου Μάνου, η Ενιαία Σοσιαλιστική Παράταξη Ελλάδας (ΕΣΠΕ) από τον Στάθη Παναγούλη, η Δημοκρατική Περιφερειακή Ενωση υπό τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη, αλλά και το Κίνημα Ελεύθερων Πολιτών του Δημήτρη Αβραμόπουλου, το οποίο δεν πήρε ποτέ μέρος σε εκλογές, αφού ανεστάλη η λειτουργία του, μόλις, ένα χρόνο και τρεις μήνες μετά την ίδρυσή του.

  Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Δημοσιεύτηκε στην "Εφημερίδα των Συντακτών" στις 8/5/2013