Και οι σερβικές εκλογές στον αστερισμό του ΔΝΤ!

Στις 6 Μαϊου δεν έχουμε εκλογές μόνο στην Ελλάδα και στη Γαλλία.

Εκλογές σε όλα τα επίπεδα εξουσίας- προεδρικές, βουλευτικές και δημοτικές- θα διεξαχθούν στις 6 Μαΐου και στη Σερβία.

Στις 6 Μαϊου 2012 7.026.579 Σέρβοι της Σερβίας, καλούνται να προσέλθουν σε 8.585 εκλογικά τμήματα εκ των οποίων τα 8.519 βρίσκονται εντός της της σερβικής επικράτειας, 37 στο εξωτερικό και 29 σε φυλακές και άλλα σωφρονιστικά ιδρύματα. Το προεδρικό αξίωμα διεκδικούν 12 υποψήφιοι, ενώ στην κούρσα διεκδίκησης των 250 εδρών της βουλής συμμετέχουν 18 πολιτικοί συνδυασμοί.

Αναλυτές συμφωνούν ότι σε αυτές τις εκλογές θα κερδίσει εκείνος που καταφέρει να πείσει τους πολίτες πως θα ζήσουν καλύτερα, όταν έρθει στην εξουσία. Προσέλκυση επενδύσεων, συνεργασία με τις γειτονικές χώρες, εξάλειψη της διαφθοράς και καταπολέμηση του εγκλήματος – αποτελούν κοινό στοιχείο του προγράμματος όλων των κομμάτων.

Είναι ολοφάνερη η απουσία του ζητήματος του Κοσσυφοπεδίου στην τωρινή προεκλογική εκστρατεία στη Σερβία, αν εξαιρέσουμε τους ισχυρισμούς που λένε ότι «δεν πρόκειται ποτέ να αναγνωρίσουμε την ανεξαρτησία του Κοσόβου». Τα κόμματα και οι υποψήφιοι – πρόεδροι αγνοούν αυτό το ζήτημα καθώς και τογεγονός ότι ένα μέρος των εδαφών της Σερβίας έχει κηρύξει μονομερώς ανεξαρτησία και βρίσκεται υπό καθεστώς προτεκτοράτου ενώ αποκρύπτεται «επιμελώς» ότι το σερβικό κράτος δε είναι σε θέση να οργανώσει εκλογές σ’αυτό το τμήμα των εδαφών του χωρίς την επιτροπεία της «διεθνούς κοινότητας».

Ο λαός της Σερβίας σήμερα έρχεται αντιμέτωπος με την ανεργία και την ανέχεια και βλέπει τη χώρα του να «πυροβολείται» απ' τους «αρχιτέκτονες» αντιλαϊκών πολιτικών, τους ίδιους που πριν από μία δεκαετία βομβαρδιζόταν απ' τα αεροπλάνα ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ και φυσικά την σημερινή αστική τάξη.

Από την άνοιξη του 2009, οπότε η «οικονομική κρίση» γονάτισε και επίσημα τη Σερβία, έως σήμερα, το ΔΝΤ και η δυτικοστραφής κυβέρνηση του προέδρου Μπόρις Τάντιτς προσανατολίζονται σε πολιτικές προσέλκυσης των «ξένων επενδυτών», της «ανάπτυξης» και της ευρω-ατλαντικής ένταξης της Σερβίας. Ετσι, προκειμένου να εκταμιευτεί σε δόσεις και υπό αυστηρές προϋποθέσεις το δάνειο των περίπου τριών δισ. ευρώ, που συνήψε η Σερβία με το ΔΝΤ έπρεπε να ακολουθήσει η χώρα μια οικονομική πολιτική που μεταξύ άλλων προβλέπει:

• Πάγωμα μισθών (με το χαμηλότερο βασικό μισθό να μην ξεπερνά τα 155 ευρώ) και συντάξεων τη διετία 2009-2010.
• Απόλυση του 10% των περίπου 150.000 δημοσίων και δημοτικών υπαλλήλων.
• Δομικές «μεταρρυθμίσεις» του ασφαλιστικού και συνταξιοδοτικού συστήματος, αλλά και του δημόσιου συστήματος Υγείας και Παιδείας.
• Ιδιαίτερα όσον αφορά το Ασφαλιστικό προωθείται η σημαντική αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών (έως και πέντε χρόνια περισσότερο οι άνδρες και μία τριετία παραπάνω οι γυναίκες) με βασικό μέλημα τη δραστική μείωση του αριθμού των μελλοντικών συνταξιούχων (των σημερινών τριαντάρηδων και σαραντάρηδων). Ταυτόχρονα προωθείται η συμβολική αύξηση της βασικής σύνταξης , με ταυτόχρονο κουτσούρεμα των λεγόμενων μεσαίων και υψηλών συντάξεων.
• Ενοποίηση των τεσσάρων ασφαλιστικών ταμείων σε ένα, με πρόσχημα το «καλύτερο νοικοκύρεμα» και τη μείωση των δαπανών.
• Περαιτέρω εκποίηση της δημόσιας περιουσίας

Μέχρι σήμερα 400.000 θέσεις εργασίας έχουν χαθεί από την έναρξη της οικονομικής κρίσης. Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία δείχνουν πως το ποσοστό ανεργίας έφτασε το 23,7% το Φεβρουάριο. Τα αρχεία της Εθνικής Υπηρεσίας Απασχόλησης περιλαμβάνουν τα ονόματα 764.000 ατόμων που αναζητούν εργασία, ενώ στην πραγματικότητα, ο αριθμός των μη εγγεγραμμένων ως άνεργοι είναι πολύ υψηλότερος.

Ταυτόχρονα, η αύξηση της ανεργίας οδηγεί σε αυξανόμενη φτώχια. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα δέκατο του σερβικού πληθυσμού (περίπου 7,5 εκατ. κάτοικοι) ήτοι 700.000 άτομα ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.

Περίπου 140.000 παιδιά στη Σερβία ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και στη χειρότερη θέση βρίσκονται τα παιδιά που προέρχονται από την κοινότητα των Ρομά, αυτά μ' αναπηρίες, καθώς κι όσα ζουν στον δρόμο. Σημειωτέον ότι το 2008 ένα στα 14 παιδιά ζούσε κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ σήμερα η αντίστοιχη αναλογία είναι ένα προς οχτώ. Ενδεικτικά, επίσης, αναφέρεται ότι 6.221 από τους συνολικά 48.000 ανθρώπους στη Σερβία που κάνουν χρήση του κοινωνικού συσσιτίου είναι παιδιά.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρείχε το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Πολιτικής, ο αριθμός όσων λαμβάνουν επιδόματα στη Σερβία έχει αυξηθεί κατά ένα τρίτο από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, και εκτιμήσεις δείχνουν πως 1.300 νέοι αιτούντες προστίθενται στον κατάλογο κάθε μήνα.

Τα στοιχεία δείχνουν πως καταβλήθηκε επίδομα σε περίπου 72.000 οικογένειες, ή 180.000 ιδιώτες, το Νοέμβρη του 2011, ενώ τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο αυτού του έτους καταβλήθηκε σε 90.385 οικογένειες, δηλαδή 225.586 ιδιώτες.

Τη μεγαλύτερη πτώση από τον Οκτώβριο του 2000 σημείωσε η βιομηχανική παραγωγή στη Σερβία το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους και αν αυτή η τάση συνεχιστεί, η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με την ύφεση. Το ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί, είναι αν η πτωτική αυτή τάση οφείλεται στις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες ή αποτελεί συνέχεια της πτωτικής πορείας του δεύτερου μισού του 2011, γεγονός που σημαίνει πως μπορεί να επηρεάσει περαιτέρω την εγχώρια παραγωγή.

Η ανάπτυξη του ΑΕΠ μπορεί να κυμανθεί σε επίπεδα χαμηλότερα ακόμη και του 0,5. Σε σύγκριση με το μέσο όρο του 2011, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής σημείωσε πτώση 14,6% και σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2012 13%.

Η μεγαλύτερη πτώση κατεγράφη στον τομέα της παραγωγής χάλυβα, εξαιτίας του γεγονότος ότι έχει «παγώσει» η παραγωγή στο εργοστάσιο του Σμεντέρεβο. Η μεγαλύτερη πτώση της βιομηχανικής παραγωγής στη Σερβία τις τελευταίες τρεις δεκαετίες είχε καταγραφεί τον Ιούνιο του 1992, εξαιτίας των κυρώσεων των Ηνωμένων Εθνών, τον Απρίλιο του 1999 λόγω των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών και τον Οκτώβριο του 2000 στη διάρκεια των πολιτικών αλλαγών στη χώρα.

Η ανεργία αναγκάζει τους νέους να φύγουν από τη χώρα αναζητώντας καλύτερες προοπτικές στο εξωτερικό. Στη Σερβία για παράδειγμα, το 63% των φοιτητών πανεπιστημίου αναφέρει πως θα ήθελε να φύγει από τη χώρα, η οποία κατατάσσεται δεύτερη στον κόσμο στη "μετανάστευση επιστημόνων.

Οι παρατηρητές των εξελίξεων στη Σερβία επισημαίνουν επίσης και το φαινόμενο της αύξησης των αυτοκτονιών που θα πρέπει να είναι προειδοποίηση προς τις αρχές για την αντιμετώπιση της σκληρής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας.

Η Σερβία βρίσκεται στην 13η θέση παγκοσμίως όσον αφορά τα κατά κεφαλήν ποσοστά αυτοκτονιών. Ο αριθμός των 1.400 αυτοκτονιών το χρόνο είναι υπερδιπλάσιος του αριθμού που καταγράφηκε τη δεκαετία του 1970.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η τάση αυτή οφείλεται κυρίως στην επιδείνωση της οικονομικής κρίσης, την αυξανόμενη ανεργία και σχετιζόμενα οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα, περιλαμβανομένης και της ψυχασθένειας.

Οι αυτοκτονίες στέλνουν ένα σοβαρό μήνυμα στις αρχές ότι για έναν σημαντικό αριθμό ανθρώπων, η σύγχρονη ζωή, εν μέσω δε των πιέσεων που ασκεί η δύσκολη οικονομική πραγματικότητα, γίνεται ολοένα και πιο δυσβάσταχτη και χωρίς νόημα.

Τα ανωτέρω έχουν ιδιαίτερη σημασία εάν γνωρίζει ο αναγνώστης ότι στην τελευταία επίσκεψή της η αποστολή του ΔΝΤ επικεφαλής της οποίας ήταν η Ζουζάνα Μουργκασόβα, έφυγε χωρίς να δώσει στη Σερβία το πράσινο φως για το δανεισμό διαθέσιμων κεφαλαίων σε περίπτωση που τα χρειαστεί το Βελιγράδι. Δηλαδή, από τεχνική σκοπιά, το Ταμείο ανέβαλε την επανεξέταση της υφιστάμενης Συμφωνίας πρόθεσης σύναψης δανείου, που επετεύχθη τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Το Ταμείο επέκρινε την κυβέρνηση σε αρκετά μέτωπα, ωστόσο η ουσία είναι ότι το Βελιγράδι δεν θα μπορέσει να κάνει χρήση των ειδικών δικαιωμάτων ανάληψης, όπως λέγονται, ύψους 1,1 δις ευρώ περίπου.

Το δημόσιο χρέος υπερβαίνει ήδη το θεσπισμένο όριο του 45% του ΑΕΠ, πέραν του οποίου η κυβέρνηση χορήγησε εγγυήσεις για δάνεια που έλαβαν κρατικές επιχειρήσεις -- περιλαμβανομένων του αερομεταφορέα Jat Airways, του εργοστασίου φαρμάκων Galenika και του διανομέα φυσικού αερίου Srbijagas -- για ποσά τα οποία είναι καθ' υπέρβαση των όσων είχαν προηγουμένως συμφωνηθεί.

Η κατάσταση που αντιμετώπισε η Μουργκασόβα τον τρέχοντα μήνα ήταν πολύ χειρότερη γιατί φαίνεται ότι ο προϋπολογισμός είναι διογκωμένος, παράλληλα και με τα άλλα ποσά που στηρίζονται σε αυτόν. Ο προϋπολογισμός έγινε υπό την προϋπόθεση ότι η οικονομία φέτος θα αναπτύσσονταν κατά 1,5%. Ωστόσο, οι τελευταίες αναλύσεις του ΔΝΤ δείχνουν ότι η πρόβλεψη για ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά 0,5% είναι αισιόδοξη. Η έλλειψη ανάπτυξης σημαίνει μη αύξηση των φόρων και των τελωνειακών εσόδων κι έτσι μεγαλώνει το κενό ανάμεσα στα χρήματα που υπάρχουν στα ταμεία και τις πραγματικές δαπάνες.

Το Βελιγράδι ελαχιστοποιεί τη σημασία αυτής της τελευταίας απογοήτευσης. Ο πρωθυπουργός Μίρκο Τσβέτκοβιτς υπογράμμισε τη σκληρή αλήθεια: η συμφωνία δεν έχει καταγγελθεί και η κυβέρνηση εξακολουθεί να τηρεί τις συμφωνηθείσες παραμέτρους. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν με την κυβέρνηση που θα σχηματιστεί μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές, που πρέπει να διεξαχθούν στις 6 Μαίου.

Οι εργοδότες της Σερβίας υποστηρίζουν ότι λόγω των εκλογών και της νέας κυβέρνησης, κανένας στη χώρα δεν είναι σε θέση να πάρει σοβαρές αποφάσεις για τους επόμενους έξι μήνες, γεγονός που επιτρέπει στο ΔΝΤ να παίζει έναν διορθωτικό ρόλο.

Σε αναζήτηση λύσεων οι οικονομολόγοι της Σερβίας επισημαίνουν πως η οικονομική ανάπτυξη, σε συνδυασμό με την εισροή ξένων επενδύσεων, αποτελεί το μοναδικό τρόπο για μείωση του ποσοστού ανεργίας στη Σερβία. Η λύση, κατ’αυτούς βρίσκεται σε μια σταθερή κυβέρνηση και στη συνέχιση της Ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης

Την εβδομάδα που μας πέρασε, μετά από την εαρινή διάσκεψη του ΔΝΤ στην Ουάσινγκτον, είχαμε και την παρέμβαση του Διοικητή της Τράπεζας της Σερβίας Ντέγιαν Σόσκιτς ο οποίος δήλωσε ότι οποιαδήποτε έλλειψη συνεννόησης με εκπροσώπους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), στο σημείο αυτό θα σήμαινε υποβάθμιση της εικόνας της Σερβίας ως μια χώρα που καταφέρνει να διατηρήσει μακροπρόθεσμα τα έσοδα και τις δαπάνες υπό έλεγχο, και σίγουρα θα επηρέαζε την αύξηση της τιμής με την οποία το κράτος χρηματοδοτεί το χρέος». Επιπλέον, ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι μαζί με τους παράγοντες της αντιπροσωπείας της σερβικής Κυβέρνησης στην Ουάσιγκτον είχε μια σειρά συναντήσεων με εκπροσώπους του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Οργανισμού Χρηματοδότησης.

«Παράγοντες της Σερβίας το περασμένο φθινόπωρο έχουν συνάψει μια νέα stand-by συμφωνία προφύλαξης με το ΔΝΤ, και ως εκ τούτου θα ήταν πολύ σημαντικό, το συντομότερο δυνατό, να συνεχιστεί μια θετική πορεία της εν λόγω συμφωνίας», τόνισε ο Σόσκιτς. Τέλος, ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Σερβίας επεσήμανε ότι είναι σημαντικό στη Σερβία αμέσως μετά τις εκλογές του Μαΐου, να συνταχθούν νέα κυβέρνηση και βουλή, ώστε να ενταθεί η διαδικασία μεταρρύθμισης.

Ενδεικτικώς, αναφέρουμε και ορισμένα από τα προγνωστικά για τις σερβικές εκλογές όπως αυτά προκύπτουν από τις δημοσκοπήσεις που διεξάγονται διαρκώς στη Σερβία αυτό το διάστημα:

• Το κροατικό πρακτορείο Ipsos προβλέπει ότι στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών ο Tadić θα ελάμβανε την υποστήριξη του 31,6 τοις εκατό των ψηφοφόρων, ενώ ο Tomislav Nikolić θα ελάμβανε 29,7 τοις εκατό.
• Το πρακτορείο Parnter konsalting προβλεπει ότι στον πρώτο γύρο των εκλογών ο Nikolić θα ελάμβανε την υποστήριξη 30 τοις εκατό των ψηφοφόρων, ενώ ο Tadić θα ελάμβανε 26,5 τοις εκατό.
• Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, στην 3η θέση θα βρεθεί ο Dačić με κάτι περισσότερο από 12 τοις εκατό των ψήφων, και ακολουθεί ο Koštunica με 9 τοις εκατό.
• Παρόμοια κατάσταση επικρατεί και όσον αφορά στον αριθμό ψήφων που θα κερδίσουν τα πολιτικά κόμματα στις κοινοβουλευτικές εκλογές, με την παρατήρηση ότι στη Βουλή θα μπουν ακόμα και οι εκπρόσωποι του Φιλελεύθερου – Δημοκρατικού Κόμματος, του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος και του κόμματος «Ενωμένες περιοχές της Σερβίας».