Οδυσσέας Ελύτης - Παγκόμια Ημέρα Ποίησης

21 Μαρτίου-Εαρινή ισημερία-Παγκόσμια ημέρα ποίησης

Η φετινή εαρινή ισημερία, η 21η Μαρτίου, η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης είναι αφιερωμένη από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου στον Οδυσσέα Ελύτη, αφού συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννησή του (γεννήθηκε στις 2/11/1911 και πέθανε στις 18/3/1996).

Πολλές εκδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί από διάφορους φορείς in memoriam του νομπελίστα ποιητή που έζησε τη ζωή του ανένδοτος απέναντι σε κάθε είδους εκπτώσεις, και που μόνος,  με οδηγό το φως και το "Άσπιλο του νου του" κραταιώθηκε απέναντι στο "πείσμα των σεισμών, των λιμών, των εχτρών κ.λπ." και  "θεμελίωσε τα σπίτια" του στη μνήμη μας!

Αξίζει, λοιπόν, ένας φόρος τιμής σε έναν αγωνιστή του λόγου που πολέμησε με συνέπεια και σε βάθος χρόνου την αλλοτρίωση για να μην προδώσει το "δαχτυλικό του αποτύπωμα".

Γι' αυτό, ανεβάζουμε το παρακάτω ποίημά του από τα Πάθη του Άξιον Εστί, για να θυμίσουμε στην πτωχευμένη κοινωνία της συναλλαγής ότι, η ποίηση,  όπως είπε ο ίδιος το 1979 κατά την απονομή του βραβείου Νόμπελ, αντιπροσωπεύει "Τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση".

Μόνος κυβέρνησα * τη θλίψη μου

Μόνος αποίκησα *τον εγκαταλειμμένο Μάιο

Μόνος εκόλπωσα *τις ευωδιές

Επάνω στον αγρό *με τις αλκυονίδες

Τάισα τα λουλούδια κίτρινο *βουκόλισα τους λόφους

Επυροβόλησα την ερημιά *με κόκκινο!

Είπα: δε θα 'ναι η μαχαιριά *βαθύτερη από την κραυγή

Και είπα: δε θα 'ναι το Άδικο *τιμιότερο απ' το αίμα!

Το χέρι των σεισμών *το χέρι των λιμών

Το χέρι των έχτρων *το χέρι των δικών

Μου, εφρένιασαν εχάλασαν *ερήμαξαν αφάνισαν

Μία και δύο *και τρεις φορές

Προδόθηκα κι απόμεινα *στον κάμπο μόνος

Πάρθηκα και πατήθηκα *σαν κάστρο μόνος

Το μήνυμα που σήκωνα *τ' άντεξα μόνος!

Μόνος απέλπισα * το θάνατο

Μόνος εδάγκωσα * μες στον Καιρό με δόντια πέτρινα

Μόνος εκίνησα * για το μακρύ

Ταξίδι σαν της σάλ * πιγγας μες στους αιθέρες!

Ήταν στη δύναμή μου η Νέμεση *  το ατσάλι κι η ατιμία

Να προχωρήσω με τον κορνιαχτό * και τ' άρματα

Είπα: με μόνο το σπαθί * του κρύου νερού θα παραβγώ

Και είπα: με μόνο το Άσπιλο * τον νου μου θα χτυπήσω!

Στο πείσμα των σεισμών * στο πείσμα των λιμών

Στο πείσμα των εχτρών * στο πείσμα των δικών

Μου, ανάντισα κρατήθηκα * ψυχώθηκα κραταιώθηκα

Μία και δύο * και τρεις φορές

Θεμελίωσα τα σπίτια μου * στη μνήμη μόνος

Πήρα και στεφανώθηκα * την άλω μόνος

Το στάρι που ευαγγέλισα * το 'δρεψα μόνος!

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων

Μια καμπάνια στα μέσα μεταφοράς ώστε η ποίηση να μπει στην καθημερινότητα όλων, φέτος και στην περιφέρεια. Χάρη στην καμπάνια, οι στίχοι του Ελύτη θα ταξιδέψουν από τη Δευτέρα 21
Μαρτίου και για ένα μήνα με τα μέσα μαζικής μεταφοράς (μετρό, αστικά και υπεραστικά λεωφορεία, τρένα, ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, τρόλεϊ, τραμ) σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Μυτιλήνη (τόπο καταγωγής του), Ρόδο και Ζάκυνθο (τέσσερις νέες συνεργασίες με τους δήμους που απευθύνθηκαν στο ΕΚΕΒΙ).

Ποιητικές βραδιές με αναγνώσεις και συζητήσεις σε βιβλιοπωλεία. Σύγχρονοι λογοτέχνες διαβάζουν ποίηση του Ελύτη και συζητούν για το πολυσήμαντο έργο του στις εκδηλώσεις που  συνδιοργανώνουν το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και η Εταιρεία Συγγραφέων, το βράδυ της 21ης Μαρτίου στις 7.00 μ.μ., στα βιβλιοπωλεία Public (Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Βόλου και Ιωαννίνων). Θα λάβουν μέρος οι: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Βασίλης Βασιλικός, Γιάννης Δάλλας, Κική Δημουλά, Σταύρος Ζαφειρίου, Ρούλα Κακλαμανάκη, Ολυμπία Καράγιωργα, Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου, Γιάννης Κοντός, Θωμάς Κοροβίνης, Ευτυχία Λουκίδου, Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Μάρκος Μέσκος, Ανδρέας Μήτσου, Στρατής Πασχάλης, Τζίνα Πολίτη, Ζωή Σαμαρά, Γιώργος Σκαμπαρδώνη, Λύντια Στεφάνου και Τηλέμαχος Χυτήρης. Η εκδήλωση της Αθήνας θα αναμεταδοθεί από τον ραδιοφωνικό σταθμό 9.84.

«Ποιητικές Γωνιές» στις βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης. Μια «γωνία» για τον Ελύτη θα περιμένει τους επισκέπτες σε κάθε βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης τις ημέρες αυτές. Με οπτικοακουστικό
υλικό (απαγγελίες του ίδιου του ποιητή, μελοποιημένα ποιήματά του, αφίσες με στίχους) και βιβλία του Ελύτη και για τον Ελύτη θα έχουν την ευκαιρία να (ξανά) ανακαλύψουν το έργο του.

ΤΑ ΝΕΑ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ
(21η Μαρτίου)

Tο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) συμβάλλει δυναμικά με τις δράσεις του στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στην Ελλάδα, με γενικό στόχο τον διάλογο των πολιτισμών μέσω της ποιητικής δημιουργίας αλλά και τη διάδοση της ποίησης στο ευρύ κοινό. Η συστηματική οργάνωση κεντρικών εκδηλώσεων στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ή το Βυζαντινό Μουσείο για παράδειγμα, καθώς και η καθιερωμένη καμπάνια προώθησης της ποίησης στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, έχουν βρει μεγάλη ανταπόκριση στο κοινό και έχουν συμβάλει καθοριστικά στην καθιέρωση του θεσμού της «Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης» και, κατά συνέπεια, στην εξάπλωση του ενδιαφέροντος για την ποίηση σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Σύντομο ιστορικό: Η Εταιρεία Συγγραφέων θέσπισε την Ημέρα Ποίησης το 1998, επιλέγοντας για τον εορτασμό της την 21η Μαρτίου· ημέρα της εαρινής ισημερίας-αρχή της άνοιξης. Το 2001 η UNESCO, ύστερα από εισήγηση του προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων πρέσβη Βασίλη Βασιλικού, υιοθέτησε την «Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης» αναθέτοντας στη χώρα μας να οργανώσει τον πρώτο διεθνή εορτασμό. Την εκτέλεση της απόφασης ανέλαβε να υλοποιήσει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου το οποίο από τότε συμμετέχει κάθε χρόνο στον εορτασμό.