Η ΕΣΗΕΑ, τα Fake News και ο Χουσεϊν Μπεν Μπενάρες

H ψεύτικη είδηση του θανάτου του διάσημου σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά από έναν Ιταλό προβοκάτορα της δημοσιογραφίας που αρέσκεται και έχει παρελθόν σε τέτοια "αστεία", δεν έχει τόση σημασία αυτή καθ' εαυτή όσο η υποκίνηση αντιδράσεων στους παραλήπτες της.

Η χρησιμοποίηση από τον Ντε Μπενεντέτι ενός ψεύτικου λογαριασμού στο twitter που εμφανίστηκε ως λογαριασμός της νέας υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά, υπήρξε αφορμή για σοβαρές διαπιστώσεις και συμπεράσματα.

Ένας αριθμός εγχώριων "δημοσιογράφων" και δημοσιολόγων της κακιάς ώρας βρήκε άλλη μία "ευκαιρία" για πολιτική εκμετάλλευσης, ενώ σχεδόν αμάσητη την κατάπιαν κάποια μεγάλα διεθνή ΜΜΕ τα οποία οι εγχώριοι ξενομανείς προβάλλουν συχνά ως πρότυπα της δημοσιογραφίας. 

Είναι γνωστό ότι η χειραγώγηση του κοινού μέσω κατευθυνόμενης ενημέρωσης υπήρξε πάντοτε εδώ και πολλούς αιώνες προς εξυπηρέτηση ιδιοτελών συμφερόντων, ενώ αποτελεί αναμφισβήτητα κατακριτέο γεγονός ενάντια στις αρχές δεδοντολογίας της δημοσιογραφίας. 

Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια η ενημερωτική διαστρέβλωση - πέρα κι από την καθαρή προπαγάνδα - αποτελεί καθημερινή πρακτική ιδιαίτερα του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου μέσω αποθρασημένων "λειτουργών της ενημέρωσης".

Η ΕΣΗΕΑ η οποία εξέδωσε την γενικόλογη ανακοίνωση καταγγελίας που παραθέτουμε παρακάτω για τον ψεύτικο θάνατο του Κώστα Γαβρά, αλλά και τα άλλα δημοσιογραφικά σωματεία, αδυνατούν να υπερασπιστούν επί της ουσίας τον κώδικα δεοντολογίας καταφεύγοντας σε "ποινές χάδι" στους κατ' εξακολούθηση παραβάτες.

Ο λόγος είναι απλός: οι παραβάτες έχουν τα στηρίγματά τους στα ΔΣ των σωματείων, ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζονται από την εργοδοσία η οποία ελέγχει ασφυκτικά το ακατοχύρωτο στη χώρα μας δημοσιογραφικό επάγγελμα. 

Πάντως, η κακή φάρσα του κάθε Ντε Μπενεντέτι έχει και ένα καλό αποτέλεσμα καθώς αποκαλύπτει πρόσωπα και καταστάσεις.

Πολλοί θα θυμούνται ότι, λίγα χρόνια πριν, το εργαλείο της φάρσας χρησιμοποιούσαν για διασκέδαση τα "Κακά Παιδιά" με μεγάλη ακροαματικότητα και ότι κάποια στιγμή για ένα από αυτά ελέχθη ότι η επιτυχία του με μια βαρυσήμαντη συνέντευξη ήταν ψεύτικη...

Επί τη ευκαιρία να θυμήσουμε ότι το 1948 μια φάρσα που επινόησε ο Γιάννης Β. Ιωαννίδης και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ποιητική Τέχνη που εξέδιδε ο Φρίξος Ηλιάδης προκάλεσε σεισμό στους κύκλους της αθηναϊκής διανόησης και έφτασε μέχρι το Lettres Francaises Παρισιού.

Με τη σημείωση, του ανταποκριτού μας από τα Ιεροσόλυμα, έγραφε: "Στις μάχες, σε έναν λόφο έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ, βρέθηκε να παίρνει μέρος ο ποιητής Χουσείν Μπεν Μπενάρες. Σε κάποια στιγμή είδε να πέφτει νεκρός ο αντίπαλος που σημάδευε. Όταν ο λόχος του κατέλαβε το ύψωμα, έσκυψε να δει ποιος ήταν αυτός που σκότωσε. Έψαξε τις τσέπες του και βρήκε την τελευτία του ποιητική συλλογή. (Τη δική του του φονιά!). Και στα περιθώρια διαβάζει την ακόλουθη φράση γραμμένη από το χέρι του σκοτωμένου: "Χουσείν Μπεν Μπενάρες, Άραβα ποιητή, αν κάποτε συμβεί και με σημαδέψεις, χτύπα με κατευθείαν στην καρδιά για να μη μάθεις ποτέ πως είμαι ποιητής".

Ακολούθησε καταιγισμός από επιφυλλίδες δεξιές και αριστερές και όταν κάποτε αποκαλύφθηκε η αλήθεια πολλοί "καλόπιστοι" λόγιοι δεν ήξεραν που να κρυφτούν, ενώ το διάσημο Life είχε δημοσιεύσει και φωτογραφίες του ανύπαρκτου Χουσείν Μπεν Μπενάρες!

Οι φίλοι ποιητές, Μιχάλης Κατσαρός και Ροβήρος Μανθούλης (από το βιβλίο του οποίου "Ο κόσμος κατ' εμέ, Ο βίος και τα Πάθη μου", είναι το παραπάνω απόσπασμα για τον Μπενάρες, έκαναν στη συνέχεια και αυτοί τη φάρσα τους με τον ανύπαρκτο Ούγγρο ποιητή Μίρο Μάνκα (από τα αρχικά των επιθέτων τους Μανθούλης-Κατσαρός). Η φάρσα τους με ποίημα στο οποίο έγραφαν ένα στίχο ο καθένας και είχε τίτλο "Το παιδί που κλαίει στο ποτάμι", είχε επίσης επιτυχία καθώς "τσίμπησαν" κάποιοι σοβαροφανείς της εποχής και έγραψαν αρλούμπες. 

Ακολουθεί η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ:

Η ΕΣΗΕΑ για τις ψευδείς και κατασκευασμένες ειδήσεις

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ, με αφορμή την «είδηση» για τον θάνατο του Κώστα Γαβρά, δηλώνει ότι ο δημοσιογράφος οφείλει, όπως αναφέρουν οι Αρχές Δεοντολογίας του Δημοσιογραφικού Επαγγέλματος στο Άρθρο 1, εδάφιο ε’: «Να ερευνά προκαταβολικά, με αίσθημα ευθύνης και με επίγνωση των συνεπειών, την ακρίβεια της πληροφορίας ή της είδησης που πρόκειται να μεταδώσει» και στο ίδιο άρθρο, στο εδάφιο στ’: «Να επανορθώνει χωρίς χρονοτριβή, με ανάλογη παρουσίαση και ενδεδειγμένο τονισμό ανακριβείς πληροφορίες και ψευδείς ισχυρισμούς».

Στην εποχή του Διαδικτύου, των κοινωνικών δικτύων αλλά και των κατασκευασμένων ψευδών ειδήσεων, οι ευθύνες μας είναι πολύ μεγαλύτερες. Οφείλουμε όλοι μας να μην μας απασχολεί αποκλειστικά και μόνο η ταχύτητα της μετάδοσης της είδησης αλλά ο συστηματικός έλεγχος των δημοσιογραφικών πηγών. Είναι αξιοσημείωτο, άλλωστε, ότι την χθεσινή «είδηση» αναπαρήγαγαν, εκτός από ελληνικά, και μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα του εξωτερικού αλλά και καθόλα αξιόπιστοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί, αποδεικνύοντας ότι το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό αλλά παγκόσμιο.   

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ